Aanleiding

Op 4 april 2023 heeft een beleidsdebat van de EK met de ministers van Financiën en EZK over fondsen plaatsgevonden. Voorafgaand aan het debat heeft een vertrouwelijke technische briefing van de Algemene Rekenkamer plaatsgevonden. De Eerste Kamer heeft tijdens het debat aangedrongen op inzicht in «alle fondsen» van de ministeries in de begrotingsdocumenten. Daarbij gaat het om fondsen in de brede zin van het woord: begrotingsfondsen, fondsen op begrotingsartikelen, en revolverende fondsen (binnen en buiten de begroting). De minister van Financiën heeft dit overzicht toegezegd. Deze notitie doet een voorstel tot invulling van de toezegging.

Voorstel

• Departementen leveren bij Financiën het bijgevoegde format (zie bijlage 1) aan waarin per fonds o.a. wordt aangegeven: type fonds, het doel, criteria, laatste evaluatie, of het binnen of buiten het Rijk geplaatst is, de verantwoordelijke minister, de fondsbeheerder, de uitvoerder, de omvang van de departementale bijdragen en aanvullende informatie voor met name revolverende fondsen.

• DGRB maakt op basis van de ingevulde formats een totaaloverzicht van de fondsen in de Miljoenennota 2024.

• De formats worden uiterlijk 1 augustus 2023 bij DGRB aangeleverd. Departementen geven eventuele wijzigingen n.a.v. de augustusbesluitvorming zo spoedig mogelijk door om een juist en compleet overzicht op Prinsjesdag te borgen.

Toelichting

• De Eerste Kamer is al enige tijd kritisch over de instelling van fondsen door het kabinet en heeft vragen over overlap en samenhang van de fondsen. Tijdens een debat tussen de minister EZK en de Eerste Kamer (EK) over de instellingswet van het Nationaal Groeifonds op 14 juni 2022 is bijvoorbeeld de motie Vendrikingediend en aangenomen.

• De Algemene Rekenkamer heeft in 2019 het rapport «Zicht op revolverende fondsen van het Rijk» gepubliceerd. Daarin gaf de AR de aanbeveling om te zorgen voor meer centraal inzicht. Het rapport diende mede als inspiratie voor het debat waarin dan ook veel aandacht is gevraagd voor overzicht. In dit rapport presenteert de AR van de 24 grootse revolverende fondsen een inzichtelijke factsheet die als inspiratie kan dienen voor het gevraagde overzicht van fondsen.

A. Format daadwerkelijke fondsen.

• Onderstaand format wordt ingevuld voor alle fondsen op grond van 2.11 CW 2016 en daadwerkelijke fondsconstructies. Voor reguliere budgetten die worden aangeduid als fonds, zie onderdeel B.

B. Format overige budgetten die worden aangeduid als ‘fonds’.

• Voor overige budgetten die worden aangeduid als fonds wordt gevraagd om de naam van het ‘fonds’, het begrotingsartikel, en de uitgaven van 2022 t/m 2024. Zie daarvoor het onderstaande format.