De belangrijkste mutaties worden geëxpliciteerd in de beleidsagenda (dit geldt alleen voor prioriteiten; niet alle belangrijke mutaties worden in de beleidsagenda toegelicht). Voor eventuele verdere toelichting op de mutaties kan daar verwezen worden naar de verdiepingsbijlage (model 1.41). Daar staan de mutaties c.q. stromen centraal. In de (niet-)beleidsartikelen zijn dit de ‘standen’ en de daarmee te bereiken doelen en prestaties. Wat ‘belangrijk’ is kan door het departement zelf worden ingevuld.

Een goede verticale toelichting is van belang voor de informatievoorziening van de Kamer. Dit model geeft inzicht in alle belangrijke wijzigingen. In de overzichtstabel worden zowel de uitgaven als de niet-belastingontvangsten opgenomen.

In de tabel worden zowel de beleidsmatige als de autonome mutaties opgenomen. Een concreet onderscheid in de tabel tussen beide soorten mutaties is niet noodzakelijk. Bij beleidsmatige intensiveringen met een budgettaire mutatie van 20 miljoen of meer in enig jaar wordt verwezen of vooruitgewezen naar een stuk met daarin de door de Kamer te ontvangen informatie conform de werkwijze Beleidskeuzes uitgelegd (CW3.1).

Als startpunt voor de nieuwe ontwerpbegroting geldt de vastgestelde begroting t-1, dus inclusief de Nota’s van wijziging. Voor de belangrijkste mutaties wordt deze beginstand en de stand ontwerpbegroting van het jaar t weergegeven, evenals de geraamde bedragen voor de periode t+1 tot en met t+4. Alle in de tabel genoemde mutaties worden onder de tabel toegelicht. Voorop staat de zelfstandige leesbaarheid voor Kamerleden van begrotingsstukken, zeker waar het omvangrijke en/of anderszins belangrijke begrotingsmutaties betreft. De gegeven toelichting bij de eerste suppletoire begroting (t-1) (zie model 2.17) kan in enige vorm terugkeren in de beleidsagenda van de ontwerpbegroting.

Dit model is een invulling van de motie Van Walsem (Kamerstukken II, 26.573, nr. 55) waarin de regering wordt opgeroepen «beleidsmatig relevante mutaties tussen de artikelonderdelen bij (suppletoire) begrotingen aan de Kamer te vermelden en financieel en inhoudelijk toe te lichten».