Financiële instrumenten

De indeling van de uitgaven naar Financieel Instrument sluit aan bij de rol en verantwoordelijkheid van de minister. De wijze waarop de uitgaven het ministerie verlaten is leidend.

Hieronder staat per instrument de bijbehorende definitie:

Subsidies (regelingen)

De aanspraak op financiële middelen, door een bestuursorgaan verstrekt met het oog op bepaalde activiteiten van de aanvrager, anders dan als betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten (Awb, artikel 4.21).

Leningen

De overdracht van beleidsgeld waarbij afspraken over rente, looptijd en aflossing van toepassing zijn, met de verplichting tot terugbetaling van het geleende bedrag.

Garanties

Een voorwaardelijke financiële verplichting van de overheid aan een partij buiten het Rijk en decentrale overheden (Provincies, Gemeenten, Waterschappen en Gemeenschappelijke Regelingen), die pas tot uitbetaling komt als zich bij de wederpartij een bepaalde omstandigheid (realisatie van een risico) voordoet.

Bekostiging

Financiële overdracht van beleidsgeld - voor zover niet vallend onder subsidies, leningen en opdrachten - aan instellingen buiten de Rijksoverheid voor de uitvoering van het beleid. Het betreft hier vooral overdrachten aan onderwijs-, onderzoeks-, media-, en/of cultuurinstellingen.

Inkomensoverdrachten

Het overdragen van financiële middelen aan een individu en/of huishouden zonder daarvoor een directe tegenprestatie te verlangen en met het oogmerk de wederpartij te ondersteunen in de bekostiging van zijn lopende uitgaven. In het algemeen vindt de overdracht plaats in de vorm van een uitkering of bijdrage van de overheid.

Opdrachten

Directe bestedingen aan derden voor de inkoop van diverse goederen en/of diensten ten behoeve van het beleid. Bij een opdracht is sprake van een concreet eindproduct/resultaat (uitbesteding) waarvoor een afgesproken tijdspad geldt.

Bijdrage aan agentschappen

Bedragen ter dekking van de apparaatskosten van een agentschap die bestaat uit: de uitvoeringskosten van de opdrachtgever - mogelijk een ander departement - aan een agentschap en eventueel de eigenaarsbijdragen van het moederdepartement aan dat agentschap.

Bijdrage aan ZBO’s/RWT’s

De totale financiële bijdrage (programma en apparaat) aan de ketenpartners (ZBO’s/RWT’s/overheidsstichtingen zoals bijvoorbeeld ICTU van het Ministerie van BZK) - voor zover niet vallend onder bekostiging - die de overheid bij de uitvoering van het beleid inschakelt.

Bijdrage aan medeoverheden

De financiële bijdrage aan de medeoverheden zoals provincies, gemeenten en waterschappen die de overheid bij de uitvoering van het beleid inschakelt, bijvoorbeeld de specifieke uitkeringen aan gemeenten en provincies.

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

De financiële bijdrage aan internationale en nationale organisaties - voor zover het geen ZBO's of RWT's betreft - die de overheid bij de uitvoering van het beleid inschakelt en/of lidmaatschappen van (inter-)nationale organisaties, bijvoorbeeld bijdragen aan de Europese Unie, VN, NGO's.

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

De financiële bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken (inclusief begrotingsfondsen).

Bijdrage aan sociale fondsen

De financiële bijdrage aan de fondsen waaruit uitkeringen en voorzieningen worden verstrekt krachtens sociale verzekeringswetten.

(Schade)vergoedingen

(Schade)vergoeding is een aanspraak van een natuurlijke persoon of een rechtspersoon op vergoeding van de kosten voor de uitvoering van overheidsmaatregelen of een vergoeding van kosten die door toedoen van de overheid zijn ontstaan. Voorbeelden van (schade)vergoedingen door het Rijk zijn; vergoeding van de kosten voor de versterkingsmaatregelen aan de eigenaren van de woningen in Groningen als gevolg van gaswinningen of de compensatievergoedingen voor de gedupeerde ouders inzake de Kinderopvangtoeslagen.

Storting/onttrekking begrotingsreserve

Uitgaven/ontvangsten in de vorm van donaties/onttrekkingen aan een geoormerkte, meerjarige budgettaire voorziening die wordt aangehouden op een afzonderlijke rekening-courant bij het Ministerie van Financiën.

Personele uitgaven

Apart gedefinieerd, zie elders in de begrippenlijst.

Materiële uitgaven

Apart gedefinieerd, zie elders in de begrippenlijst.

Rente

De vergoeding die betaald/ontvangen wordt voor het (uit)lenen van geld.

Mutaties in rekening-courant en deposito's

De wijzigingen in de onderlinge financiële verhoudingen tussen de deelnemers aan het schatkistbankieren en het ministerie van Financiën. Dit instrument is uitsluitend bestemd voor het Ministerie van Financiën, te weten voor het agentschap.

Institutionele inrichting (alleen begrotingshoofdstukken I & II)

Dit instrument duidt de rijksuitgaven voor wat betreft de Koning en de Hoge Colleges van Staat (die niet te duiden zijn onder een ander financieel instrument). Personele en materiële ondersteuning van deze instituties kunnen onder de daarvoor bestaande instrumenten vallen. Alleen te gebruiken in Begrotingshoofdstukken I en II.

Nog te verdelen

Dit instrument kan gebruikt worden in het artikel Nog onverdeeld.

Geheim

Dit instrument past op geheime uitgaven, doorgaans op artikelen Geheim.

Fonds

Enkel van toepassing op fondsen. Dit zijn de uitgaven die vanwege de aard van een fonds niet onder een ander financieel instrument kunnen vallen.

Ontvangsten

Ontvangsten hoeven geen financieel instrument, maar vanwege technische aspecten in IBOS kan het nodig zijn wel een instrument te kiezen. Als het bijvoorbeeld geen duidelijke ontvangsten onder een ander financieel instrument betreft, kan dit instrument logisch zijn.